Nieuws Tongeren
Cultuurcentrum de Velinx bestaat 30 jaar
Woensdag 11/9 Begin jaren negentig had Tongeren nog steeds geen cultuurcentrum. Het schepencollege en de culturele raad sloegen de handen in elkaar en verrichtten een grondig onderzoek over de noodzaak en de werkingsmogelijkheden van zo’n centrum. Eenmaal het besluit genomen, werd onmiddellijk naar een geschikt terrein gezocht. Er werd gekozen voor nieuwbouw omdat de stad geen geschikte, bestaande infrastructuur had. De eerste steenlegging gebeurde op 11 januari 992. Goed twee jaar later - op zaterdag 28 mei 1994 - opende de Velinx officieel haar deuren voor het groot publiek. Een inspectiebezoek van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, op 16 maart 1994, bestempelde de Velinx als ‘het mooiste cultureel centrum van Vlaanderen’. Op 4 januari 1995 werd het cultureel centrum erkend in de plus-categorie I. Sinds 1 januari 2002 is de Velinx door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap erkend als een cultuurcentrum in de B-categorie en de Provincie Limburg erkende de Velinx als cultuurcentrum met een regionale werking.
Apostelbalk in de kerk van Berg: uniek exemplaar
Dinsdag 10/9 In de Sint-Martinuskerk in Berg kan je een apostelbalk bewonderen. Een apostelbalk of trabes is een gebeeldhouwde balk tussen de twee muren van een koor, waarop de twaalf apostelen zijn afgebeeld. Van die middeleeuwse balken zijn er maar weinig overgebleven, en al zeker niet ter plaatse. De apostelbalk in de Sint-Martinuskerk is dus een uniek exemplaar. Ze stamt uit de vijftiende eeuw en diende om de geestelijken te scheiden van de gewone kerkgangers. Buiten die praktische functie had deze apostelbalk ook een beeldende functie. Centraal staat Jezus, afgebeeld als Salvator Mundi, de redder van de wereld. Het is bijzonder dat er hier in Berg maar acht apostelen op de balk zijn afgebeeld. Vermoedelijk werd de apostelbalk ingekort om tussen de zuilen te passen. In de zuidelijke zijbeuk bevindt zich een laatgotisch beeld van Sint-Martinus. Het beeld stamt uit de zeventiende eeuw. Het gepolychromeerd houten beeld toont het moment waarop Martinus als soldaat zijn mantel doormidden sneed en een deel aan een bedelaar schonk.
Drie vliegtuigrampen in 's Herenelderen
Maandag 9/9 In een periode van zestien jaar vonden er maar liefst drie vliegtuigrampen plaats in ‘s Herenelderen. Op 11 mei 1940 stortten adjudant-vlieger Gustaaf Timmermans en zijn waarnemer 1ste sergeant-vlieger Gustave Rolin-Hymans met hun brandende T58 Fairy Battle neer in het Molsterveld in ‘s Herenelderen. Zij waren die ochtend vertrokken met als opdracht het bombarderen van de brug in Veldwezelt, om de doortocht van Duitse troepen te verhinderen. Achteraf bleek dat ze aangevallen werden door Duitse Messerschmitt-jagers. De piloot slaagde er nog in om zijn lading bommen te lossen op de Heurkensberg in Henis zonder al te veel schade aan te richten. Kort daarna stortte het vliegtuig neer en de piloten stierven ter plekke. Op 17 augustus 1943 vond de volgende ramp plaats. Op die dag vloog Charles J.Sailer, een radio-operator van de Amerikaanse luchtmacht, over België om Duitse fabrieken in Schweinfurt te bombarderen. Op de heenvlucht werd zijn vliegtuig aangevallen en hij werd door een Duitse kogel in de buik geraakt. Bij de terugvlucht werd het vliegtuig opnieuw geraakt en moest de bemanning uit het vliegtuig springen. De gewonde Charles belandde met zijn parachute in het Papenbos van ‘s Herenelderen. Het vliegtuig stortte even later neer in Neerrepen. De derde ramp kende op wonderbaarlijke wijze ‘maar’ één dodelijk slachtoffer. Bij een oefenvlucht op 30 januari 1956 raakte een Meteor M.K.8, die vanuit Brustem vertrokken was, een ander vliegtuig licht in de vlucht. Het scheerde daarna rakelings over bomen, elektriciteitsdraden en de hoeve Fagard. De bovenverdieping van het huis van de familie Reners werd volledig verwoest. Daarna stortte het vliegtuig neer op het voetbalterrein van ‘s Herenelderen, waarbij de kleedkamers vuur vatten en het gebouw volledig uitbrandde. De piloot was op slag dood. (Bron: Tongers stadsarchief)
Tip voor trip: wandelen in Sluizen
Zondag 8/9 De erfgoedwandeling in Sluizen is beslist een aanrader. Het strohoedenfabriekje, de Sluizermolen, de Sint-Servatiuskerk en een paar prachtige erfgoedhoeves liggen op het parcours. De kerk dateert uit de twaalfde eeuw. Alleen de oorspronkelijke toren en de onderbouw van het koor zijn bewaard. De kerk is sinds 1936 beschermd als monument. De wandeling is 3,4 km lang. Je kan de wandelroute uitbreiden met een bijkomende lus van 1,9 km. Start van de erfgoedwandeling aan het Sluizense buurthuis aan de Viséweg, 430.
Herdenking 80 jaar bevrijding met wandeltocht
Zaterdag 7/9 Morgen organiseert de stad een bijzondere wandeltocht ter gelegenheid van Open Monumentendag, die in het teken staat van de bevrijding van de stad tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op deze dag, precies 80 jaar na de bevrijding, krijgen deelnemers de unieke kans om de sporen van de oorlog in Tongeren te verkennen. De route voert langs monumenten en gebouwen met een indrukwekkend oorlogsverleden. "Het is essentieel dat we de herinnering aan de oorlog levend houden," aldus burgemeester Patrick Dewael. "Met deze wandeling willen we niet alleen stilstaan bij de geschiedenis, maar ook de jongere generaties bewust maken van de offers die zijn gebracht en het belang van vrijheid. Elk gebouw en monument langs de route vertelt zijn eigen krachtige verhaal van verwoesting en veerkracht". Schepen van Erfgoed, Gerard Stassen, nodigt iedereen uit om deel te nemen: "Haal de gratis wandelbrochure af bij Visit Tongeren of scan de Kompaio-app met je smartphone. Bij elke halte worden de gebeurtenissen van 80 jaar geleden tot leven gebracht met boeiende verhalen en feitelijke details. Dankzij originele afbeeldingen op de stoep krijg je een beeld van het leven tijdens de oorlog, de impact van de bombardementen en de wederopbouw van de stad."
Fietspad Maastrichtersteenweg - Heesterveldweg
Vrijdag 6/9 De aannemer is gestart met de aanleg van een nieuw fietspad tussen de Maastrichtersteenweg (N79) en de Heersterveldweg. Dit project, met een kostprijs van 600.000 euro, wordt mede gefinancierd door de Vlaamse overheid via het Kopenhagenfonds en heeft een uitvoeringstermijn van 100 werkdagen. “Het nieuwe fietspad zal een belangrijke verbinding vormen binnen het bedrijventerrein Tongeren-Oost. Het tracé takt aan op de bestaande fietspaden langs de N79 en loopt tussen de carpool- en vrachtwagenparking E313 van op- en afrittencomplex 32 en de bedrijven DAVO en Prologis. Met een totale lengte van ongeveer 760 meter, zal dit fietspad een veilige en efficiënte route bieden voor het woon-werkverkeer van en naar de bedrijven in dit gebied, zegt Patrick Jans, schepen van Mobiliteit.” “Hoewel het fietspad momenteel geen onderdeel is van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, zal het een cruciale missing link wegwerken. Fietsers vanuit Riemst met bestemming Tongeren-Oost hoeven niet langer gebruik te maken van de N79 Maastrichtersteenweg of de nieuwe toegangsweg parallel aan de E313. Dit verhoogt de veiligheid en het comfort voor fietsers aanzienlijk.” “Het fietspad wordt uitgevoerd in asfalt en zal overwegend 3 meter breed zijn. Ter hoogte van de aansluiting met de Heersterveldweg wordt het fietspad plaatselijk 4 meter breed om te dienen als brandweg voor een van de bedrijfsgebouwen van Prologis. Om te voorkomen dat gemotoriseerd verkeer de fietsweg gebruikt, wordt een paaltje geplaatst conform de richtlijnen van het Vademecum Fietsvoorzieningen, besluit Jeannine Vanvinckenroye, schepen van Openbare Werken.